مصوبه شورای شهر کرج با موضوع دریافت عوارض سرانه سالانه ابطال شد

هیات عمومی دیوان عدالت اداری مصوبه شورای اسلامی شهر کرج مبنی بر دریافت عوارض سرانه را غیرقانونی دانست.

 بر اساس گردش کار این پرونده فردی به موجب دادخواستی ابطال بند یک مصوبه یکصد و هفتاد و نهمین جلسه فوق‌العاده رسمی شورای اسلامی شهر کرج مورخ 14/ 12/ 1387 را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

به استحضار می‌رساند شورای اسلامی شهر کرج در جلسه شورای مذکور در مورخ 14/ 12/ 1387 با اکثریت آراء، مصوبه‌ای را به تصویب رسانده است که مطابق آن باید از مالکان باغات کمتر از 500 متر نیز قدرالسهم سرانه‌های خدماتی دریافت شود. استناد آن شورا به قرار ذیل است:

« از آن جا که عدم اطلاق باغ بر این اراضی (مساحت کمتر از 500 متر) علاوه بر این که موجبات ترغیب صاحبان باغات برای امر تفکیک غیرمجاز به منظور انتفاع بیشتر را فراهم می‌آورد باعث عدم دسترسی شهرداری به حقوق مربوط که ناشی از تغییر کاربری و نیز نابسامانی سرانه سطح شهر خواهد شد؛ لذا به منظور بهره‌مندی صاحبان اینگونه املاک به خصوص اراضی کمتر از 500 مترمربع پیشنهاد می‌شود عرصه باغات کمتر از 500 مترمربع نیز مشمول باغات بالای 500 متر شود که این موضوع مورد تصویب اعضای آن شورا قرار گرفته است.»

لذا دلایل ذیل مبنی بر غیرقانونی بودن مصوبه فوق به حضورتان تقدیم می‌شود.

1- مطابق مصوبه شماره 4590/87 - 16/ 6/ 1387 شورای شهر کرج و بند 30 مقرر شد به شهرداری اعلام شود طبق قوانین و مقررات اراضی بالای 500 متر که دارای رأی باغ نیز می‌باشند به عنوان باغ شناخته می‌شوند و اراضی زیر 500 مترمربع برابر ضوابط اجرایی مربوط به چگونگی اجرای ماده یک لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب 11/ 3/ 1359 شورای انقلاب مصوب مجلس شورای اسلامی تبصره ذیل ماده 2 آن باغ شناخته نمی‌شود که در کمیسیون بررسی و موافقت گردید.

2- مطابق مواد 2 و 3 ضوابط اجرایی مربوط به چگونگی اجرای ماده 1 لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب 1359 که مساحت زیر 500 متر را جزء باغات محسوب نکرده است؛ لذا نظر به مغایرت مصوبه شورای شهر کرج با مواد 2 و 3 ضوابط اجرایی مربوط به چگونگی اجرای ماده 1 لایحه و همچنین مغایرت بند 1 مصوبه 179 جلسه شورای اسلامی شهر کرج با مصوبه قبلی همان شورا در تاریخ 16/ 6/ 1387 درخواست ابطال بند 1 مصوبه یکصد و هفتاد و نهمین جلسه شورای شهر کرج را از آن مقام عالی قضایی خواستارم.»

بند 1 مقرره مورد اعتراض به قرار زیر است:

«1- بند 1 صورت جلسه، موضوع نامه شهردار به شماره 6488/86/ش 12/ 10/ 1387:

احتراماً با عنایت به این که وفق تبصره 3 ماده 5 آیین‌نامه هماهنگی حفظ سرانه‌های خدماتی (موضوع مصوبه شماره 3570/86/5/3/ش 13/ 5/ 1386) 30% از مساحت اراضی بالاتر از 1000 متر که دارای رای باغ طبق نظریه کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهرداری می‌باشند، به عنوان قدرالسهم شهرداری از بابت تامین سرانه‌های خدماتی تعیین شده و بر همین اساس شورا در بند 30 مصوبه شماره 4590 - 16/ 6/ 1387، مبنی بر عدم اطلاق عنوان باغ به اراضی کمتر از 500 متر و دارای رای باغ و ایضاً عدم تعلق پرداخت قدرالسهم سرانه‌های خدماتی به اراضی موصوف به استحضار می‌رساند از آن جا که عدم اطلاق باغ بر این اراضی (مساحت کمتر از 500 متر) علاوه بر این که موجبات ترغیب صاحبان باغات برای امر تفکیک غیرمجاز به منظور انتفاع بیشتر را فراهم می‌آورد، باعث عدم دسترسی شهرداری به حقوق مربوط که ناشی از تغییر کاربری و نیز نابسامانی سرانه‌های سطح شهر خواهد شد، لذا به منظور جلوگیری از امر تفکیک غیرمجاز و نیز دسترسی به حداکثر درآمد نهفته حاصل از بهره‌مندی صاحبان این گونه املاک به خصوص اراضی کمتر از 500 مترمربع پیشنهاد می‌شود عرصه باغات کمتر از 500 مترمربع نیز مشمول شرایط مصوبه بدوالذکر گردند به نحوی که مالکان آنها موظف شوند 30% از ارزش کارشناسی شده اراضی مذکور را تحت عنوان عوارض سرانه‌های خدماتی به شهرداری پرداخت نمایند که در کمیسیون بررسی و با تغییر این که عوارض سرانه به بهاء سرانه تبدیل شده و املاک زیر هزار (1000) متر هم شامل شود با اکثریت به تصویب رسید و آقای صدرنژاد تذکر قانونی خود را طی نامه‌ای به شرح ذیل اعلام کردند:

احتراماً در خصوص نامه 6448/86/ش 12/ 10/ 1387 شهرداری، مبنی بر اخذ 30% ارزش کارشناسی شده املاک زیر 500 مترمربع بدین وسیله اعلام می‌دارد بر اساس قانون اراضی زیر 500 مترمربع باغ نیست و شامل نمی‌شود نظر به این که شورا مصوبه‌ای را تصویب کرده و در زمان مقرر توسط شهرداری به آن اعتراض نشده لذا اعتراض در این زمان غیرقانونی است.»

رای شماره 1026 هیات عمومی دیوان عدالت اداری:

با توجه به این که ماده یک لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب 3/ 3/ 1359، قطع بی‌رویه درختان و قطع هر نوع درخت را در معبر، میدان‌ها، بزرگراه‌ها و پارک‌ها، باغ‌ها و محل‌هایی که به صورت باغ شناخته شوند در محدوده قانونی و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری ممنوع اعلام کرده است و تبصره ماده 3 ضوابط اجرایی مربوط به چگونگی اجرای ماده یک لایحه مذکور مصوب 29/ 6/ 1373، مشخصات محل‌هایی را که از نظر این ضوابط باغ شناخته می‌شوند، اعلام کرده است و بر اساس این ضوابط از جمله مشخصات باغ، داشتن مساحت بیش از 500 مترمربع است که با توجه به تاریخ مصوبه مورد اعتراض (14/ 12/ 1387) مراجع قانونی موظف به رعایت مقررات قانونی فوق‌الذکر بوده‌اند و از طرفی در اجرای بند 16 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 با اصلاحات بعدی، شوراهای اسلامی شهرها در تصویب و برقراری عوارض، به رعایت سیاست‌های عمومی دولت موظف‌اند و تا قبل از تصویب ماده 101 اصلاحی قانون شهرداری (28/ 1/ 1390) حق دریافت عوارض تحت عنوان عوارض سرانه را نداشته‌اند و اخذ بهای سرانه نیز فاقد وجاهت قانونی است؛ لذا بند یک مصوبه یکصد و هفتاد و نهمین جلسه شورای اسلامی شهر کرج مورخ 14/ 12/ 1387، مغایر مقررات قانونی و موجب تضییع حقوق اشخاص شده و خارج از حدود اختیار مرجع مذکور است، به استناد بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، ابطال می‌شود.