آثار مخرب فناوری های نوین بر کانون خانواده

 اگرچه توسعه روزافزون فناوری موجب شده است تا کارها راحت‌تر صورت گیرد اما همین فناوری و ورود لوازم علمی بدون فرهنگ‌سازی قبلی مشکلاتی را سر راه زندگی شهروندان قرار داده است. به طوری که بررسی‌های آسیب‌شناسانه نشان می‌دهند که بسیاری از اختلاف‌های خانوادگی و نقض حقوق خصوصی زندگی از این راه صورت می‌گیرد.

بنابراین باید با فرهنگ‌سازی به درستی از این فناوری ‌ها استفاده کرد و از ترویج بی‌بند و باری، عادی سازی خیانت و سوءاستفاده‌های مختلف از سوی چنین شبکه‌ها جلوگیری کرد. «محمد امیری» آسیب شناس در گفت‌وگو با «حمایت» در این باره توضیح می‌دهد.

برخی کارشناسان معتقدند که استفاده از «وی‌چت» و مواردی از این قبیل موجب بروز اختلاف‌های خانوادگی، طلاق‌های عاطفی و طلاق رسمی می‌شود. دلیل این موضوع چیست؟

برای ورود هر نوع فناوری به کشور باید از قبل فرهنگ استفاده صحیح از آن وارد شود که متأسفانه این موضوع در کشور ما مورد توجه قرار نمی‌گیرد. فناوری اگرچه به زندگی راحت انسان کمک می‌کند اما این غول علمی گاهی به منبع بزرگ خطر تبدیل می‌شود. دلیل این موضوع استفاده طیف عظیمی از مردم با فرهنگ‌ها، سن و تحصیلات مختلف است که این موضوع موجب ایجاد ارتباط گسترده خواهد شد که گاهی در این ارتباط‌ها حرف‌های مختلف و نامربوط رد و بدل می‌شود.

بنابراین مشاهده روزانه پیام‌های غیر اخلاقی و زشت علاوه بر ایجاد یک محیط ناسالم روانی و تحریک افراد، این نگرش را در کاربر ایجاد می‌کند که همه خلاف می‌کنند و منحرف هستند و اعمال غیر اخلاقی که توسط همه در سراسر دنیا صورت می‌گیرد موضوعی عادی و طبیعی است و به‌این وسیله فرد، قربانی شده و اقدام به پیشنهادهای غیر اخلاقی به دیگران می‌کند. با ادامه این روند یک عادت اشتباه به محیط واقعی زندگی و اجتماع اضافه می‌شود که این موضوع بی‌توجهی به همسر و در نهایت تنش را به زندگی زناشویی عرضه می‌کند بنابراین زوج‌ها آنقدر از یکدیگر دور می‌شوند که به طلاق عاطفی و رسمی می‌رسند به طوری که دیگر هیچ مشاوری نمی‌تواند میان آنان صلح برقرار کند.

«وی‌چت» برای دختران بیشتر آسیب‌زاست یا پسران؟

دختر و پسر در فضای مجازی حرمت‌ها را شکسته و مسایل خصوصی خود و خانواده‌شان را برای دیگران به اشتراک و در معرض نمایش می‌گذارند که این موضوع موجب سوء استفاده کردن از آنان می‌شود. بنابراین هر دو جنس دختر و پسر در این محیط خطرناک آسیب می‌بینند اما تبعات آن برای دختران بیشتر خواهد بود زیرا زمینه را برای اخاذی از فرد فراهم می‌کند. به خصوص در زمانی که والدین هیچ کنترلی روی فرزندان ندارند که این موضوع ناشی از آگاهی نداشتن آنان در زمینه فضای مجازی است، باید آموزش و پرورش در خصوص آسیب برخی از شبکه‌های جدید هشدار دهد و والدین نیز باید آموزش‌های لازم را دیده باشند تا بتوانند فرزندانشان را از آسیب‌هایی که در انتظارشان است آگاه کنند.

بهترین راه به نظر شما برای جلوگیری از آسیب‌زا شدن این فناوری ‌ها چیست؟

ارتقای آگاهی و سواد رسانه‌ای کاهش آسیب‌های اجتماعی را که در شبکه‌های اجتماعی به ویژه در «وی‌چت» رخ می‌دهد کاهش می‌دهد.

بنابراین باید از سوی نهادهای مرتبط این آگاه‌سازی صورت گیرد. این در حالی است که آمارها نشان می‌دهند که در ایران بخشی از جوانان و نوجوانان از تلفن‌های هوشمند و ابزار «وی‌چت» استفاده می‌کنند که این موضوع زنگ خطر را برای مسئولان اجتماعی به صدا در می‌آورد. سرقت اطلاعات و تصاویر از راه وی‌چت‌های جعلی، امکان تهدید کاربران وی‌چت از طرف سودجویان و هکرها را فراهم می‌سازد. گسترش اختلالات روانی، سلب امنیت روانی، بیماری‌های موبایلی و اینترنتی، بلوغ زودرس و مشکلات رفتاری از خطرهای این ابزار به شمار می‌رود.‌

به نظر شما برخوردهای صرفا انتظامی می‌تواند به کاهش این آسیب‌ها کمک کند؟

تجربه نشان داده است هر چقدر به زور افراد را از کاری منع کنیم نسبت به آن حریص‌تر می‌شوند و به صورت پنهانی به آن اقدام می‌کنند. بنابراین برخوردهای سلبی چه از جانب والدین چه از سوی نیروی انتظامی نمی‌تواند کارساز باشد.پس باید برنامه‌ریزی‌ها به گونه‌ای باشد تا جوانان به جای گذراندن اوقات فراغت خود در محیط‌های مجازی خطرناک به سوی تفریح‌های سالم بیایند و با ورزش کردن و مطالعه زمان‌های خالی خود را به بهترین شیوه پر کنند.

چه توصیه‌ای به زوجین در زمینه استفاده از فضای مجازی دارید؟

زوج‌ها باید به جای دوری از یکدیگر و وقت گذرانی در چنین فضاهایی سعی کنند تا اوقات بیشتری را با یکدیگر باشند و متوجه این نکته باشند که ابزارهای ارتباطی به صورت آهسته آثارمخربشان در زندگی بروز پیدا می‌کند و زمانی متوجه این موضوع می شوند که ممکن است کار از کار گذشته باشد.