پیش بینی افزایش یکصد هزار ازدواج در سال

سرانجام بعد از گذشت هشت ماه از زمانی که پیشتر معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان به عنوان زمان افتتاح سامانه  همسان گزینی اعلام کرده بود، این سامانه روز گذشته رونمایی شد تا شاید مجالی باشد، برای 11 میلیون و240 هزار جوان در سن ازدواج که هنوز مجرد هستند و نتوانسته‌اند شریک مناسب برای تشکیل خانواده پیدا کنند.

به گفته متولیان راه‌اندازی سامانه همسان گزینی نه تنها موجب می‌شود تا افراد بتوانند فرد مناسب برای ازدواج را بیابند بلکه راهکاری برای مقابله با فعالیت غیرمجاز سایت‌های همسریابی خواهد بود که بدون مجور و نظارت از سوی متولی خاص در کشور فعالیت می‌کنند. سایت‌هایی که به گفته علی‌رضا آذردرخش، سرپرست اداره پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا ناجا افراد در آنها با هویت‌های جعلی و غیر واقعی با ذکر شرایط ویژه به دنبال اهداف غیراخلاقی هستند. حال قرار است تا همانطور که متولیان ایجاد و راه‌اندازی این سامانه  پیش‌بینی کرده‌اند، سامانه همسرگزینی کمک کند تا سالانه 100 هزار ازدواج شکل بگیرد. به عبارتی 200 هزار نفر از آمار پسران و دختران مجرد در کشور کاسته شود. البته نکته مهمی که در کارکرد در نظر گرفته شده برای سامانه مذکور وجود دارد و محمود گلزاری به آن اشاره می‎کند، این است که  سامانه همسان گزینی دختران و پسران را به هم معرفی نمی‌کند بلکه شبکه معتمدین ازدواج است. آن هم در شرایطی که گفته می‌شود بی‌رغبتی در تشکیل خانواده در جوانان، همسریابی، مشاوره‌های قبل و بعد از ازدواج، مداخله های بعد از ازدواج همچنین آداب و رسوم مشکل‌آفرین از جمله چالش‌هایی است که بر سر راه ازدواج جوانان وجود دارد.

 تشریح دلیل غفلت جوانان از ازدواج

همه این تدابیر در حالی اندیشیده شده است که امروزه دختران به دلیل کسب موقعیت‌های اجتماعی و تحصیلات از ازدواج غافل شده‌اند و پسران هم به دلیل مشکلات معیشتی به خصوص اشتغال و حساسیت‌های فرهنگی و اجتماعی به ازدواج بی رغبت هستند. این موارد موجب شده تا گلزاری، هم مانند سایر کارشناسان این حوزه بحث ازدواج در کشور را موضوعی حیاتی بداند و اینکه گذر از دنیای سنتی به مدرن و شرایطی که این گذار ایجاد کرده است به طور مستقیم موجب شده تا شاهد بالا رفتن سن ازدواج و تجرد در همه شهرها و مناطق کشور باشیم.

  پاسخ به برخی انتقادات

البته راه اندازی این سامانه منتقدانی هم دارد، منتقدانی که باید منتظر ماند تا بعد از آغاز به کار آن و گذشت مدت زمان لازم درباره وارد بودن نظرات آنها یا برداشت‌های اشتباه‌شان سخن گفت. افرادی که چندان باور به تاثیرگذار بودن چنین امکانی بر افزایش آمار ازدواج ندارند. البته گروهی دیگر از منتقدان هم هستند که براساس اظهارات  معاون وزیر ورزش و جوانان این فضا را سایتی دولتی برای ورود به مسائل خصوصی مردم یا سایت صیغه یابی دولتی و غیره عنوان می‌کنند، بحثی که گلزاری درباره آن هم گفته است؛ این سایت، فضایی برای معرفی دختران و پسران به هم نیست بلکه در این سایت واسطه‌های ازدواج که مورد اعتماد خانواده‌ها هستند مانند روحانیون، اساتید دانشگاه، پزشکان مورد اعتماد خانواده ها حضور دارند و اطلاعات افراد به معتمدین داده می‌شود تا گزینه‌های مناسب برای جوانان پیدا شود در واقع همانطور که پیشتر نیز اشاره شد این شبکه اجتماعی معتمدین ازدواج است. همچنین در این سامانه تست‌های شخصیتی از دو طرف گرفته می‌شود تا افراد سالم و هماهنگ به هم معرفی شوند، دیگر اینکه در سامانه همسان گزینی از روش‌های اسلامی ایرانی برای پیدا کردن همسر مناسب استفاده شده است.

  وجود 350 سایت همسریابی غیر مجاز

350 سایت همسریابی غیرمجاز در کشور فعالیت می‌کنند، سایت‌هایی که ثبت‌نام و حضور جوانان در آن نشان می‌دهد ما به چنین امکانی نیاز داریم. زیرا همانطور که سرهنگ آذردرخش بیان کرده است؛ فریب در ازدواج در سایت‌های همسریابی بسیار آسان است. در این سایت‌ها افراد به راحتی اطلاعات نادرستی از خود ارائه می‌کنند و گردانندگان سایت‌ها نیز اغلب راهی برای راستی‌آزمایی این اطلاعات ندارند، ضمن آن‌که تمایلی هم ندارند؛ چرا که نگاه گردانندگان سایت‌ها کسب درآمد و ایجاد سهولت در جذب مشتری است. بنابراین قانونمند شدن این امکان می‌تواند تا حد زیادی نیز از آسیب‌هایی که سایت‌های مذکور برای جامعه دارند بکاهد.

  گسترش صحیح ازدواج از طریق انتخاب صحیح

حال باید منتظر ماند و دید سایت همسان‌گزینی که گفته می‌شود بر‌اساس هشت محور اساسی کار خود را آغاز کرده است، آیا با تدابیری مانند ایجاد بانک اختصاصی برای هر یک از معرفان به طور جداگانه با حفظ حریم خصوصی و امنیت اطلاعات قادر خواهد بود، سایت های غیر مجاز را از گردونه رقابت حذف کند. زیرا به طور قطع باید گرایش افراد نسبت به سامانه قانونمند بیش از فضاهای غیر مجاز باشد.  به هر حال گفته‌ می‌شود گسترش صحیح ازدواج از طریق انتخاب صحیح و با محوریت خانواده در جهت دستیابی جوانان به ازدواجی پایدار از جمله اهدافی است که این سامانه برای دستیابی به آن طراحی شده است، تا چهار محور ازدواج به‌هنگام، آگاهانه، آسان و پایدار تحقق یابد تا جوانان با برقراری ارتباطی نظام‌مند، هدف‌دار و مؤثر بین راویان، واسطه‌ها، معرفان و متقاضیان همیار جوانان، خانواده و جامعه تشکیل خانواده‌ دهند. مواردی که حداقل در بیان و اظهار نظر منطقی و امیدوارکننده است و تنها باید منتظر ماند تا نتیجه آن را دید، اینکه آیا همه این هدف‌ها یا حداقل بخش زیادی از آنها محقق می‌شود یا خیر. این در حالی است که عباسعلی الله‌یاری، رئیس سازمان نظام روان‌شناسی هم معتقد است؛ تمرکز طرح مذکور روی این موضوع است که در ازدواج از ابتدا انتخاب‌های درست صورت گیرد.  با این وجود وی انتقادی هم از تعرفه‌های بیمه مشاوره ازدواج دارد کارشناسانی که می‌توانند کشتی متلاطم تجرد جوانان را به آرامش به ساحل امن زندگی مشترک برسانند، اینکه مشاوره ازدواج و روان‌درمانی باید در اختیار روان‌شناسان قرار گیرد، در حالی که هم‌اکنون تعرفه‌ها این موضوع را در اختیار روان‌پزشکان قرار داده است. ما نمی گوئیم روان‌پزشکان وارد این حوزه نشوند اما به شرطی باید این اتفاق رخ دهد که دوره‌های روان‌شناسی و روان‌درمانی لازم را گذرانده باشند.

به عقیده معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان هم یکی از حلقه‌های طرح همسان‌گزینی مشاوران هستند؛ به باور وی شاهد هستیم در حوزه ازدواج حتی افراد غیرمتخصص نیز وارد شده‌اند. خوشبختانه برای حضور مشاوران در این طرح شرایطی را قائل شده‌ است که شامل داشتن پروانه از سازمان نظام روان‌شناسی، متأهل بودن، حداقل سن 35 سال، همچنین سابقه پنج سال فعالیت در حوزه مشاوره می‌شود که همه از جمله مشخصات مشاوران حاضر در طرح ملی همسان‌گزینی است. اکنون اما برای قضاوت زود است. باید کمی تامل کرد و منتظر ماند و دید آیا این فضای مجازی که گفته می‌شود نظارت بر آن مستمر و دقیق است می‌تواند بر نمودار آمار ازدواج تاثیرات مثبت بگذارد و همه مردم همچنین مسئولان به وضوع رد پای آن را بر آمارهای سالانه ازدواج مشاهده کنند یا نتیجه دیگری در بر خواهد داشت.