آئین نامه داخلی مرکز داوری اتاق ایران در مورد تشکیلات و نحوه ارائه خدمات

فصل اول- کلیات

ماده 1- موضوع فعالیت

مرکز داوری اتاق ایران (از این پس "مرکزداوری ") بر طبق قانون اساسنامه مرکز داوری اتاق ایران مصوب 14/11/1380 مجلس شورای اسلامی ایران، بصورت وابسته به اتاق بازرگانی ایران تشکیل گردیده وموضوع فعالیت آن عبارت است از حل و فصل اختلافات تجاری اعم از داخلی و بین المللی از طریق داوری سازمانی وفق قانون اساسنامه، آئین نامه های نحوه ارائه خدمات مرکز داوری (آئین داوری داخلی و آئین داوری بین المللی) و آئین نامه هزینه های داوری. داوری موضوع بند 3 ماده 57 قانون بخش تعاونی اقتصاد ایران مصوب 13/6/1370 نیز جزو فعالیت های مرکز می باشد.

داوری در آیین دادرسی مدنی - انتقال شرط داوری - تمامی دادخواست های طلاق باید به داوری ارجاع شود  

ماده 2- مقر مرکز داوری

مقر مرکز داوری، شهر تهران خواهد بود. مرکز میتواند بمنظور تشویق و ترویج داوری و نیز تسهیل مراجعه به مرکز داوری و استفاده از خدمات آن، در اتاق بازرگانی هریک از مراکز استان دفتری تأسیس نماید که مستقیماً زیر نظر مرکز فعالیت خواهند نمود.

تبصره: حدود وظایف و اختیارات دفاتر مراکز داوری در استان ها به موجب دستور العملی است که به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید.

ماده 3- ارکان مرکز داوری

مرکز داوری دارای ارکان زیر می باشد:

الف- هیأت مدیره
ب- دبیرکل
ج- داوران

ماده 4- درآمد مرکز داوری از محل های زیر تأمین می شود:

الف - هزینه های اداری دریافتی از اصحاب اختلاف،

ب - کمک های اتاق ایران و سایر اعانات،

ج‌- عوائد حاصل از خدمات مشاوره ای و نشریات و انتشارات و برگزاری همایش ها و پروژه های تحقیقاتی و سایر خدمات مرکزداوری .

ماده 5- مرکز داوری میتواند در چهارچوب ارائه خدمات به درخواست اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی درباره نحوه حل و فصل اختلاف از طریق داوری، تهیه شرط داوری، قرارنامه داوری، انجام داوری و اجرای حکم داوری و امثال آنها نظر حقوقی و مشورتی ارائه کند و پروژه های تحقیقاتی انجام دهد یا در آنها مشارکت نماید، و هزینه مناسبی دریافت کند.

ماده 6- مرکز داوری می تواند در چهارچوب ارائه خدمات، قراردادهائی را که متضمن شرط داوری مرکز است، ثبت نماید و حق الزحمه مناسبی دریافت کند.

ماده 7- در کلیه مواردی که اتاق بازرگانی به عنوان حَکَم یا کارشناس یا میانجی یا سازش دهند یا به طور کلی به عنوان مرجع حل اختلافات و دعاوی انتخاب می شود، همچنین در مواردی که اتاق بازرگانی به عنوان مقام ناصب تعیین می شود، انجام این وظائف و مأموریت ها با مرکز داوری خواهد بود.

افتتاح اولین کانون داوری کشور -  حذف تشریفات در فرآیند داوری با اجرایی شدن این طرح

فصل دوم- هیأت مدیره

ماده 8- هیأت مدیره مرکز داوری، مرکب از رئیس، یکی از نواب رئیس اتاق ایران، رئیس یا نایب رئیس اتاق تهران، دبیرکل اتاق ایران و سه نفر از بازرگانان و مدیران بصیر و خوشنام صنایع و معادن به انتخاب هیأت نمایندگان اتاق ایران می باشد.

تبصره1: درصورت فوت، کناره گیری، استعفا یا از کار افتادگی هر یک از اعضای هیئت مدیره، جانشین او برای باقیمانده مدت عضویت، بهمان ترتیب که برای انتخاب اعضاء مقرر است، انتخاب می شود.

تبصره 2: بمنظور ترویج شیوه داوری و نیز هماهنگی و تبادل نظر مستمر با قوه قضائیه، هیئت مدیره میتواند از رئیس قوه قضائیه درخواست کند یک نفر نماینده به عنوان عضو رابط قوه قضائیه با مرکز داوری تعیین و معرفی کند. نماینده رابط قوه قضائیه بدون حق رأی در جلسات هیأت مدیره شرکت خواهد نمود.

ماده 9- مدت تصدی هیأت مدیره سه سال و ریاست آن با رئیس اتاق ایران خواهد بود. ‏هیأت مدیره هر دوره موظف است حداکثر سی روز پیش از خاتمه دوره، اقدام به برگزاری انتخابات هیأت مدیره دوره بعد نماید. انتخاب مجدد اعضای هیأت مدیره بلامانع است.

ماده 10- جلسات هیئت مدیره هر سه ماه یکبار تشکیل می شود و درصورت لزوم هیئت مدیره میتواند جلسه فوق العاده تشکیل دهد. دبیرکل مرکز ترتیبات لازم را جهت دعوت و برگزاری جلسات هیأت مدیره فراهم خواهد کرد و دستور کار مربوط به هر جلسه را تهیه و برای اعضای هیأت مدیره ارسال می نماید.

ماده 11- برای رسمیت یافتن جلسات هیأت مدیره، حضور حداقل پنج نفر از اعضا الزامی است و تصمیمات آن با اکثریت نسبی، حاضرین نافذ و معتبر است.

ماده 12- وظایف و اختیارات هیأت مدیره بشرح زیر است:

1- تهیه و پیشنهاد آئین نامه های داخلی مرکز در مورد نحوه ارائه خدمات و هزینه داوری (به استثنای تعرفه های داوری) و نیز آئین نامه های امور مالی و استخدامی برای تصویب به هیأت نمایندگان اتاق ایران، مطابق ماده 6 قانون اساسنامه مرکز داوری مصوب 14/11/1380

2- تهیه و پیشنهاد بودجه سالانه برای تأیید به هیأت نمایندگان اتاق ایران،

3- تهیه و پیشنهاد اصلاح قانون اساسنامه مرکز داوری اتاق ایران و ارائه آن به مراجع قانونی از طریق هیأت رئیسه اتاق ایران،

4- انتخاب و عزل دبیرکل،

5- انتخاب دبیرکل در صورت فوت، استعفا، کناره گیری یا از کارافتادگی او،

6- تأیید فهرست داوران و کارشناسان معتمد مرکز به پیشنهاد دبیرکل و نیز تجدید نظر درآن،

7- تعیین صاحبان امضای مجاز مرکز (علاوه بر دبیرکل) برای اسناد و قراردادهای تعهد آور،

8- تعیین حقوق و مزایای دبیرکل و کارکنان دبیرخانه مرکز با توجه به آئین نامه های مالی و استخدامی مرکز.

9- سایر مواردی که طبق قانون اساسنامه تشکیل مرکز داوری یا آئین نامه های داخلی مرکز داوری، برعهدة هیئت مدیره قرار گرفته است.

10- اتخاذ تصمیم درباره هر امری که برای حسن اداره امور مرکز داوری و انجام وظائف قانونی آن لازم باشد.

فصل سوم- دبیرکل مرکز داوری

ماده 13- دبیرکل مرکز داوری اتاق ایران از میان حقوقدانان ایرانی با تجربه و آشنا به مسائل بازرگانی داخلی و بین المللی برای مدت سه سال توسط هیأت مدیره مرکز داوری اتاق ایران انتخاب خواهد شد. دبیرکل بر اساس مصوبات هیأت مدیره، مقررات اساسنامه مرکز داوری اتاق ایران، آئین نامه های نحوه ارائه خدمات مرکز داوری اتاق ایران (آئین داوری داخلی و آئین داوری بین المللی) و نیز آئین نامه حاضر درباره تشکیلات داخلی مرکز داوری انجام وظیفه خواهد نمود.

تبصره: انتخاب مجدد دبیرکل بلامانع است و تا انتخاب دبیرکل جدید، دبیرکل پیشین به کار خود ادامه خواهد داد.

ماده 14- مرکز داوری دارای دبیرخانه ای است که زیر نظر دبیرکل انجام وظیفه می کند و به تعداد کافی کارشناس و مشاور و کارکنان اداری خواهد داشت.

ماده 15- دبیرکل می تواند یک نفر مدیر اجرایی و یک نفرمدیر حقوقی از میان حقوقدانان ایرانی با تجربه و آشنا به مسائل بازرگانی داخلی و بین المللی انتخاب و منصوب کند که زیر نظر او انجام وظیفه می کنند.

ماده 16- دبیرکل نماینده قانونی مرکز داوری میباشد و اداره کلیه امور مرکز داوری و نظارت بر حسن جریان داوری هایی که به مرکز ارجاع شده است برعهده اوست.

ماده 17- دبیرخانه موظف است کلیه تسهیلات و خدمات اداری و دفتری لازم را برای انجام صحیح داوری مطابق قانون و نیز آئین نامه های داخلی مرکز، در اختیار داوران، کارشناسان، اصحاب دعوی، وکلا و نمایندگان ایشان قرار دهد. دریافت و مبادله و ابلاغ دادخواست داوری، دفاعیه و تبادل لوایح، و نیز ابلاغ رأی داوری و کلیه مکاتبات داوران با اصحاب دعوی و کارشناسان که در جریان رسیدگی داوری انجام می شود، برعهده دبیرخانه است.

ماده 18- علاوه بر اختیارات و وظایفی که در قانون اساسنامه مرکز داوری و دیگر قوانین و آئین نامه های داخلی مرکز برای دبیرکل پیش بینی شده است، اختیارات و وظایف و صلاحیت های دبیرکل از جمله مشتمل بر امور زیر می باشد:

1- سرپرستی و نظارت بر دبیرخانه مرکز داوری ،

2- نظارت بر حسن جریان رسیدگی در دعاوی و سایر مواردی که به مرکز داوری ارجاع می شود ،

3- تعیین و انتخاب داور یا داوران در مواردی که طبق مقررات و آئین نامه های داخلی مرکزداوری ، برعهده مرکز داوری است،

4- تعیین هزینه داوری و هزینه سایر خدماتی که مرکز داوری ارائه می کند، مطابق آئین نامه هزینه داوری مرکزداوری،

5- دریافت بموقع هزینه داوری و حق الزحمه داوران و کارشناسان از متداعیین با رعایت ضوابط و آئین نامه هزینه داوری،

6- نظارت بر ابلاغ مکاتبات و اوراق و مدارک و لوایح طرفین یا رأی داوری و نیز، فراهم کردن تسهیلات لازم برای داوران و کارشناسان و اصحاب دعوی،

7- فراهم کردن محل و سایر تسهیلات دفتری برای تشکیل جلسات استماع و رسیدگی داوران و کارشناسان،

8- انجام سایر اموری که با رعایت مقررات اساسنامه مرکز داوری و آئین نامه های داخلی آن منجمله آئین داوری داخلی و بین المللی، توسط اتاق بازرگانی یا هیئت مدیره به دبیرخانه مرکز داوری ارجاع می شود،

9- امضاء مکاتبات،

10- ثبت قراردادهای متضمن شرط داوری مرکز داوری،

11- تأمین موجبات گسترش خدمات مرکز داوری و ارتقاء جایگاه آن از طریق ارتباط مستقیم با اتاق های بازرگانی سراسر کشور، تشکل ها و انجمن های بازرگانی، صنفی شرکتها و مؤسسات و واحدهای بازرگانی، صنعتی و تولیدی، معدنی و خدماتی، سرمایه گذاران داخلی و خارجی و بانکها و برگزاری سمینار و کارگاههای آموزشی و انتشار جزوات و مجلات و کتب تخصصی و کاربردی، و نیز تماس و همکاری و مشارکت با دانشگاهها و مؤسسات آموزشی داخلی و خارجی و انجمنها و مؤسسات داوری داخلی و خارجی،

12- تهیه و پیشنهاد بودجه سالانه مرکز به هیأت مدیره،

13- مساعدت در حل و فصل اختلافات از طرقی غیر از داوری، از قبیل میانجی گری، کارشناسی، سازش،

14- تمدید مهلت داوری،

15- اظهار نظر درباره پیش نویس رأی داوری از لحاظ شکلی و ماهوی با کسب نظر دیوان داوری مرکز

16- تعیین نحوه نگهداری مدارک، مراسلات یا مکاتبات طرفین یا داوران در پرونده ها، مطابق ضوابطی که هیئت مدیره تدوین خواهد کرد، مگر اینکه یکی از طرفها یا داور بصورت کتبی استرداد آنها را درخواست نماید؛

17- هماهنگی و همکاریهای لازم با قوه قضائیه جهت تشویق نهاد داوری و حسن انجام داوری ها و نیز در مرحله اجرای رأی داوری

18- اجرای تصمیمات هیأت مدیره و نیز نظرات دیوان داوری مرکز،

19- انجام کلیه امور دیگری که به موجب قانون یا آئین نامه های داخلی مرکزداوری به عهده اوست، یا هیئت مدیره وفق مقررات به دبیر کل ارجاع می کند،

تبصره: دبیرکل مجاز است در غیاب خود، بخشی از اختیارات خود را حسب مورد به مدیر اجرائی یا حقوقی خود تفویض کند.

آئین نامه نحوه ارایه خدمات مرکز داوری ( آئین نامه هزینه های داوری )

فصل چهارم- داوران

ماده 19- در اجرای ماده 8 قانون اساسنامه مرکز داوری فهرستی از افراد داخلی و خارجی که صلاحیت داوری را دارند، از میان حقوقدانان، بازرگانان و سایر اشخاص بصیر و خوشنام و با تجربه که از مقررات و عرف بازرگانی داخلی و خارجی به حد کافی اطلاع دارند، بنا به پیشنهاد دبیرکل و تأئید هیأت مدیره مشخص خواهد شد.

تبصره 1:دبیرکل موظف است مراقبت کند که فهرست داوران مشتمل بر کسانی باشد که دارای تخصص علمی و عملی کافی در رشته های مختلف تجاری و حقوقی باشد.

تبصره 2: دبیرکل هر زمان می تواند تجدید نظر در فهرست داوران و کارشناسان معتمد مرکز را به هیئت مدیره پیشنهاد نماید.

ماده 20- اعضای هیأت مدیره و دبیرکل و مدیران اجرائی و حقوقی مرکز داوری در مدت تصدی و تا یکسال پس از پایان مدت تصدی ایشان نمی توانند در داوریهایی که به مرکز ارجاع می شود، توسط مرکز داوری بعنوان داور یا کارشناس انتخاب شوند.

ماده 21- در صورتیکه اعضای هیأت مدیره یا دبیرکل توسط اصحاب دعوی در دعاوی مطروحه در مرکز داوری به عنوان داور، وکیل، نماینده، مشاور یا کارشناس منصوب یا انتخاب شده باشند، مکلفند مراتب را فوراً به دبیرخانه کتباً اعلام کنند و از مداخله در موضوع خودداری نمایند.

فصل پنجم- دیوان داوری

ماده 22- بمنظور حسن انجام خدمات مرکز داوری و نیز بمنظور اطمینان بیشتر از رعایت صحیح قانون منجمله مقررات اساسنامه مرکز داوری و نیز آئین نامه های داخلی مرکز داوری ، هیأتی متشکل از حقوقدانان ذی صلاح و مجرب داخلی و خارجی در مرکز داوری تشکیل خواهد شد. ("دیوان داوری مرکز داوری اتاق ایران")

تبصره1: انتخاب داوران معتمد مرکز برای عضویت در دیوان داوری بلامانع است.

تبصره 2: ترکیب دیوان داوری بنحوی خواهد بود که مشتمل بر حقوقدانان ذیصلاح منجمله اساتید دانشگاه، یک نفر از قضات دادگستری مطلع در امور داوری و تجاری با معرفی رئیس قوه قضائیه، و یک نفر از وکلای دادگستری مطلع در امور داوری و تجاری با معرفی رئیس کانون وکلای مرکز، باشد.

ماده 23- تعداد اعضای دیوان داوری 15 نفر خواهد بود که به پیشنهاد دبیرکل و تأیید هیئت مدیره مرکز داوری برای مدت 3 سال انتخاب و تعیین می گردند. جلسات کاری دیوان داوری به درخواست و دعوت دبیرکل تشکیل می شود و با حضور حداقل هفت عضو رسمیت می یابد و تصمیمات آن که با اکثریت نسبی آرای حاضرین اتخاذ شود، معتبر است. در صوتر فوت یا استعفا یا برکناری اعضای دیوان، جانشین وی به ترتیب فوق تعیین خواهد شد.

تبصره: دیوان داوری مرکز در نخستین جلسه یک نفر رئیس و دو نفر نایب رئیس از بین اعضا را به مدت سه سال انتخاب می کند و تجدید انتخاب ایشان بلامانع است.

ماده 24- هر یک از اعضای دیوان داوری که در دعاوی مطروحه در مرکز داوری، به عنوان داور یا وکیل یا مشاور یا کارشناس انتخاب شده باشند، حق اظهار نظر یا حضور در جلسات دیوان که به پرونده ذیربط رسیدگی می کند، نخواهند داشت.

ماده 25- در دعاوی که ارزش خواسته آنها بیش از 500 میلیون ریال یا معادل ارزی آن یا معادل مبلغ مذکور در دعاوی غیر مالی باشد، و نیز در سایر دعاوی چنانچه اوضاع و احوال پرونده اقتضا کند، دبیرکل می تواند قبل از تصمیم راجع به جرح یا تعویض داور به علت حجر یا قصور یا عدم انجام وظیفه، (موضوع مواد 23 و 24 آئین داوری مرکز داوری) و نیز قبل از بررسی و اتخاذ تصمیم درباره پیش نویس رأی داوری (موضوع ماده 53 آئین داوری مرکز داوری) موضوع را به "دیوان داوری" مرکز داوری ارجاع و پس از کسب نظر هیئت مذکور اقدام کند.

ماده 26- برای تسهیل و تسریع رسیدگی و تصمیم گیری در دیوان داوری، کمیته هایی تخصصی مرکب از سه یا پنج نفر از اعضای دیوان که ترکیب آن توسط دبیرکل معین می شود، تشکیل می گردد و رسیدگی به پرونده ها به کمیته های مذکور ارجاع می شود، مگر آنکه به دلیل کیفیت و پیچیدگی موضوع به تشخیص دبیرکل، ارجاع قضیه به جلسه عمومی دیوان داوری ضرورت داشته باشد. جلسات کمیته های دیوان داوری حسب مورد با حداقل دو یا سه عضو رسمیت می یابد و تصمیمات این کمیته ها با اکثریت نسبی آرای حاضرین اتخاذ خواهد شد.

ماده 27- بمنظور هماهنگی و ارتقاء خدمات مرکز داوری و نیز بحث و بررسی تحولات امر داوری و سایر روشهای حل و فصل اختلافات در سطح داخلی و بین المللی، همه ساله اجلاس عمومی دیوان داوری مرکز داوری، تشکیل می شود.

تبصره 1: دعوت اجلاس عمومی دیوان داوری و تهیه دستور جلسه آن برعهده دبیرکل است. دبیرکل می تواند از اساتید دانشگاه و قضات و وکلای دادگستری و دانشجویان و مدیران و دست اندرکاران بازرگانی و صنعتی، معدنی و خدماتی به عنوان مهمان برای شرکت در اجلاس عمومی سالانه دیوان داوری مرکز دعوت کند.

تبصره 2: ریاست اجلاس عمومی دیوان داوری، با رئیس دیوان است که طبق تبصره ماده 23 انتخاب شده است.

ماده28- این آئین نامه داخلی مرکز داوری در مورد تشکیلات و نحوه ارائه خدمات، در اجرای ماده 6 قانون اساسنامه مرکز، داوری مصوب 14/11/1380 در 28 ماده و 10 تبصره در جلسه22/6/1384 هیئت مدیره مرکز داوری تهیه و تأیید شد و در تاریخ 23/12/1384 به تصویب هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران رسید.